B΄ Πανεπιστημιακή Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική A.Π.Θ.
Γ.Ν. Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης
Κοχλιακά εμφυτεύματα
Διευθυντής κέντρου κοχλιακών εμφυτεύσεων
Καθηγητής Κωνσταντίνος Μάρκου
Υπεύθυνοι ιατροί
Βασίλειος Νικολαΐδης, Επίκουρος Καθηγητής
Αναστασία Κυπριώτου, Επικουρική Επιμελήτρια Β'
Το έργο της Β’ ΩΡΛ κλινικής όσον αφορά την κοχλιακή εμφύτευση είναι πολυετές και ολοκληρωμένο. Η Κλινική είναι ένα από τα μεγαλύτερα Κέντρα Κοχλιακών Εμφυτέυσεων στην Ελλάδα, τόσο για ενήλικες όσo και για παιδιά, έχοντας πραγματοποιήσει σημαντικό αριθμό κοχλιακών εμφυτεύσεων. Τα τελευταία έτη η κλινική έχει αποκτήσει ιδιαίτερη εμπειρία στην αμφίπλευρη τοποθέτηση κοχλιακών εμφυτευμάτων στα παιδιά. Ήδη ο αριθμός των παιδιών με αμφίπλευρη κοχλιακή εμφύτευση είναι μεγάλος και εξακολουθεί να αυξάνεται δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε παιδί να ενταχθεί στην κοινωνία των ακουόντων όσο πιο ομαλά και γρηγορά γίνεται. Η τεχνογνωσία, ο εξοπλισμός και η πολυετή εμπειρία των ωτοχειρουργών μας, καθιστά δυνατή και άμεση, χωρίς μεγάλο χρόνο αναμονής, την κοχλιακή εμφύτευση τόσο σε παιδιά όσο και μεταγλωσσικούς κωφούς.
Οι υπεύθυνοι ιατροί του κέντρου κοχλιακών εμφυτεύσεων αναλαμβάνουν κάθε περιστατικό από την αρχή, δηλαδή την διάγνωση και τον προεγχειρητικό έλεγχο έως το χειρουργείο και την τακτική μετεγχειρητική παρακολούθηση των ασθενών, δημιουργώντας έτσι μια σχέση εμπιστοσύνης και αρμονίας τόσο για τους ενήλικες, όσο και για τους γονείς των μικρών ασθενών μας. Οι γιατροί του ακουολογικού τμήματος είναι κοντά σε κάθε βήμα , ανησυχία ή και προβληματισμό, με σκοπό την επίλυση και τον εφησυχασμό τους, βασισμένοι πάντα σε αξιόπιστα επιστημονικά δεδομένα.
Η πολυετή εμπειρία των ωτοχειρουργων μας και η αρίστη επιστημονική κατάρτιση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, καθιστούν εφικτή μια σχεδόν ανεπίπλεκτη μετεγχειρητική πορεία για τους ασθενής μας. Είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε κάθε πιθανή μετεγχειρητική επιπλοκή και να ανταποκριθούμε σε κάθε επιστημονική πρόκληση.
Σκοπός της κλινικής μας είναι η άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση των ασθενών, προκειμένου να έχουν μια ομαλή επανένταξη στο κοινωνικό σύνολο και μια απολυτά φυσιολογική ζωή, χωρίς περιορισμούς.
Γενικά στοιχεία
H σοβαρού βαθμού βαρηκοΐα ή η κώφωση αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την απόκτηση επικοινωνιακών δεξιοτήτων και ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά. Η παιδική βαρηκοΐας, είναι συνήθως νευροαισθητήρια, και μπορεί να διαγνωσθεί είτε αμέσως μετά την γέννηση, είτε να εκδηλωθεί στα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας. Τα αίτια αυτού του είδους βαρηκοΐας είναι πολλά και ποικίλα, και αφορούν βλάβες στο έσω ους και συγκεκριμένα την λειτουργία του κοχλία. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη της ομιλίας ενός ατόμου είναι η φυσιολογική ακοή. Πρώτα ακούμε κατανοούμε της έννοιες –λέξεις και μετά μιλάμε. Αρα η έννοια κωφάλαλος δεν υφίσταται. Η αντίληψη, η παραγωγή της ομιλίας και ιδιαίτερα στα παιδιά η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας, εξαρτάται από την δυνατότητα επεξεργασίας των ακουστικών πληροφοριών. Η τεχνολογική πρόοδος συντέλεσε, ώστε σήμερα αυτή βαρηκοΐα ή κώφωση να μπορεί να αντιμετωπισθεί, μέσω της εμφύτευσης του κοχλιακού εμφυτεύματος. Με την εξέλιξη των ανιχνευτικών μεθόδων διάγνωσης της παιδικής βαρηκοΐας, ο εντοπισμός μπορεί να γίνει άμεσα, Παράλληλα, η κλινική έρευνα και οι εξελίξεις στην επιστήμη των εμφυτεύσεων, έχουν μειώσει τα όρια ηλικίας ώστε παιδιά περίπου ενός έτους μπορούν να εμφυτευθούν, γιατί όσο νωρίτερα το παιδί αποκτήσει ακοή τόσο τα αποτελέσματα θα είναι καλυτέρα.
Απόλυτη ένδειξη τοποθέτησης κοχλιακού εμφυτεύματος
Παιδιά με συγγενή κώφωση ή σοβαρού βαθμού νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μέχρι ηλικίας το πολύ 5 ετών.
Μεταγλωσσικοί κωφοί (άτομα που έχουν αναπτύξει ομιλία και σταδιακά έχασαν την ακοή τους) ή με σοβαρού βαθμού νευροαισθητήρια βαρηκοΐα ,παιδιά ή ενήλικες, των οποίων, όμως, η κώφωση δεν υπερβαίνει το ένα ή το πολύ τα δύο χρόνια.
Σχετική ένδειξη τοποθέτησης κοχλιακού εμφυτεύματος
Μεταγλωσσικοί κωφοί ή σχεδόν κωφοί, παιδιά ή ενήλικες, των οποίων η κώφωση χρονολογείται πέραν των δύο ετών.
Άτομα με σοβαρού βαθμού νευροαισθητήρια βαρηκοΐα , οι οποίοι κατόρθωσαν με τη βοήθεια ακουστικών βαρηκοΐας και συστηματικής λογοθεραπείας να αποκτήσουν ομιλία, έχουν καλή χειλεοανάγνωση, επιθυμούν πολύ να χειρουργηθούν και δεν έμαθαν τη νοηματική γλώσσα.
Αντένδειξη τοποθέτησης κοχλιακού εμφυτεύματος
Άτομα με συγγενή κώφωση τα οποία δεν ανέπτυξαν ομιλία ,ηλικίας άνω των 7 ετών.
Πρώιμη παρέμβαση και πρώιμη εμφύτευση
Η μείωση των ορίων ηλικίας εμφύτευσης.
Η κατανόηση της ακουστικής ανάπτυξης και της πλαστικότητας του εγκεφάλου, έχει επιτρέψει την ώθηση των γιατρών στην εμφύτευση σε νεαρότερης ηλικίας παιδιά, καθώς η πρώιμη εμφύτευση έχει συσχετιστεί με βελτιωμένα επικοινωνιακά αποτελέσματα. Ένα μικρό παράθυρο χρόνου υπάρχει κατά την ανάπτυξη, γνωστό και ως «ευαίσθητη περίοδος» εντός του οποίου, ο κεντρικός ακουστικός φλοιός θα πρέπει να διεγερθεί με ήχο εάν είναι να αναπτυχθεί φυσιολογικά. Εάν ο ακουστικός φλοιός στερηθεί ερεθίσματος κατά την περίοδο αυτή, θα αναδιοργανωθεί για να χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς. Για παράδειγμα, μελέτες αναφέρουν πως σε άτομα με συγγενή κώφωση η μαγνητική τομογραφία, έδειξε πως περιοχές του ακουστικού φλοιού, ενεργοποιήθηκαν με οπτικά ερεθίσματα, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει σε συνθήκες φυσιολογικής ακοής. Εξαιτίας αυτής της επανατοποθέτησης της εγκεφαλικής λειτουργίας, μετά το πέρας της ευαίσθητης περιόδου, η ακουστική ανάπτυξη γίνεται ακόμα δυσκολότερη.Η πλαστικότητα του εγκεφάλου είναι η μεγίστη τα πρώτα 3.5 χρόνια, και ότι αυτή αποτελεί και την ιδανική χρονική περίοδο εμφύτευσης. Η πλαστικότητα έπειτα ελαττώνεται, αλλά παραμένει σε κάποιο βαθμό μέχρι την ηλικία των 7 ετών, η οποία σηματοδοτεί και το τέλος της ευαίσθητης περιόδου.
Τι είναι το κοχλιακό εμφύτευμα
Περιγραφή και λειτουργία κοχλιακού εμφυτεύματος
Οι περισσότερες νευροαισθητήριες βαρηκοΐες επέρχονται από μία ανεπάρκεια ή έλλειψη τριχωτών κυττάρων στον κοχλία. Ένα κοχλιακό εμφύτευμα είναι αποτελεσματικό επειδή αντικαθιστά το σύστημα μετατροπής των τριχωτών κυττάρων, διεγείροντας απευθείας το ακουστικό νεύρο παρακάμπτοντας τα κατεστραμμένα ή ελλείποντα τριχωτά κύτταρα. Οι νευρικές ώσεις έπειτα διοχετεύονται στον εγκέφαλο, ακολουθώντας την νευρική ακουστική οδό, όπως εάν ο κοχλίας διεγειρόταν με φυσικό τρόπο. Τα κοχλιακά εμφυτεύματα είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να παρέχον βελτιωμένη αντίληψη του ήχου και δυνατότητα καλύτερης αντίληψης της ομιλίας. Αποτελούνται από εσωτερικά και εξωτερικά συστατικά μέρη. Το εσωτερικό, εμφυτευόμενο τμήμα, τοποθετείται στο κρανίο κοντά στο έσω αυτί και περιλαμβάνει τον δέκτη (στο μαστοειδές οστό) και μία διάταξη ηλεκτροδίων η οποία και εισάγεται στον κοχλία. (Murrey, 2012)
Το εξωτερικό μέρος της συσκευής, περιλαμβάνει ένα μικρόφωνο, έναν επεξεργαστή ομιλίας και έναν πομπό. Ο επεξεργαστής ομιλίας μετατρέπει τα σήματα που παραλαμβάνει από το μικρόφωνο σε έναν ξεχωριστό κώδικα ηλεκτρικών ερεθισμάτων για κάθε ηλεκτρόδιο. Μία εξωτερική κεραία (εξωτερικό πηνίο μετάδοσης) συγκρατείται στην θέση της με την βοήθεια ενός μαγνήτη, τοποθετημένου στο εμφυτευόμενο τμήμα του δέκτη – διεγέρτη και επιτρέπει την μεταφορά ραδιοσυχνοτήτων.
Το εμφυτευόμενο τμήμα λειτουργεί σαν πύργος ελέγχου, ο οποίος κατευθύνει τα σήματα από το εξωτερικά φερόμενο μέρος προς το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Ο εμφυτευόμενος δέκτης – διεγέρτης, δέχεται, αποκωδικοποιεί και μεταφέρει τα σήματα. Ένας μαγνήτης είναι τοποθετημένος στην ερμητικά κλειστή συσκευή του δέκτη – διεγέρτη και συγκρατεί το εξωτερικό πηνίο ή την κεραία μετάδοσης του σήματος.
Ο εξωτερικός επεξεργαστής και η κεραία προσαρμόζονται 3 ως 4 εβδομάδες μετά την εμφύτευση των εσωτερικών εξαρτημάτων. Αυτό επιτρέπει την επούλωση της τομής, την υποχώρηση του οιδήματος του δερματικού κρημνού καθώς και τη σταθεροποίηση της σχέσης ηλεκτροδίου – νεύρου. Το όλο σύστημα λειτουργεί με μπαταρίες τοποθετημένες στον εξωτερικό επεξεργαστή.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Όταν ένα άτομο με κοχλιακό εμφύτευμα χρειαστεί να υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις ή σε κάποιο χειρουργείο, είναι απαραίτητο να ενημερώνει τον θεράποντα ιατρό του, προκειμένου να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης του ασθενούς και του κοχλιακού εμφυτεύματος.
Μετά την τοποθέτηση του κοχλιακού εμφυτεύματος είναι απαραίτητη η συστηματική λογοθεραπευτική παρέμβαση. Η λογοθεραπεία έχει ως στόχο να βελτιώσει την ακουστική διάκριση και αντίληψη (διάκριση ήχων του περιβάλλοντος, φθόγγων, λέξεων και προτάσεων του προφορικού λόγου), την κατανόηση και παραγωγή του λόγου ώστε το παιδί να χρησιμοποιεί και να εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο τρόπο την ακοή του.
Πορεία τοποθέτησης του εμφυτεύματος
1.
Ωτολογικός έλεγχος
Ο ωτορινολαρυγγολόγος εξετάζει τον ακουστικό πόρο και το μέσο αυτί, προκειμένου να βεβαιωθεί ότι δεν τίθεται θέμα ενεργής λοίμωξης ή κάποιας ανωμαλίας που καθιστά αδύνατη την εμφύτευση.
2.
Κλινική εξέταση
Ο ωτορινολαρυγγολόγος υποβάλλει τον πάσχοντα σε κλινική εξέταση μέσω της οποίας θα διασφαλιστεί η ασφαλής εφαρμογή γενικής αναισθησίας.
3.
Ακοολογικός έλεγχος
Ο πάσχων υποβάλλεται σε πλήρη ακοολογικό έλεγχο με σκοπό να προσδιοριστεί το ποσοστό ακοής με και χωρίς τη χρήση ακουστικού βαρηκοΐας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει ΩΑΕ ,ABR, τυμπανόγραμμα, τονικό ακουόγραμμα, αντανακλαστικά του μυός του αναβολέα.
4.
Ακτινολογικός έλεγχος
Πριν τη χειρουργική επέμβαση, πραγματοποιούνται, συνήθως, ειδικές ακτινολογικές εξετάσεις, όπως αξονική και μαγνητική τομογραφία, έτσι ώστε να αξιολογηθεί η ανατομία του εσωτερικού αυτιού.
5.
Χειρουργική επέμβαση
Η συγκεκριμένη χειρουργική επέμβαση γίνεται, κατά κανόνα, με γενική αναισθησία. Η νοσηλεία του ασθενούς διαρκεί λίγες μέρες. Πραγματοποιείται τομή πίσω από το αυτί για τη διάνοιξη του μαστοειδούς οστού που οδηγεί στην περιοχή του μέσου αυτιού. Μόλις εξασφαλιστεί η σχετική πρόσβαση, εισάγονται τα ηλεκτρόδια του εμφυτεύματος στον ανοικτό, πλέον, κοχλία. Στη συνέχεια, τοποθετείται πίσω από το αυτί, κάτω από το δέρμα, η ηλεκτρονική συσκευή με τη συστοιχία ηλεκτροδίων.
6.
Τι απαιτείται να κάνει ο πάσχων μετά τη χειρουργική επέμβαση;
Μετά τη χειρουργική επέμβαση, τοποθετούνται έξω από το αυτί και ρυθμίζονται καταλλήλως ο επεξεργαστής σήματος, το μικρόφωνο και ο πομπός.
Ο πάσχων εκπαιδεύεται στη φροντίδα του κοχλιακού εμφυτεύματος και μαθαίνει να ακούει τους ήχους με τη βοήθεια αυτής της τεχνολογίας.
7.
Κόστος κοχλιακού εμφυτεύματος
Το συνολικό κόστος της χειρουργικής επέμβασης και της συσκευής καλύπτεται πλήρως από τα ασφαλιστικά ταμεία. Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το ασφαλιστικό σας ταμείο.